Een nieuwe visie voor Belgische gezondheidszorgdata
In maart 2025 publiceerde de Belgische overheid een visienota die een complete transformatie van de werking van medische registers in België schetst. Dit document schetst een fundamentele verschuiving van traditionele gecentraliseerde medische registers naar een federatief datasysteem.
Als zorgverlener, IT-manager of data scientist is het cruciaal om deze visie te begrijpen.
Laten we onderzoeken wat dit betekent en hoe Tiro.health je voorbereid op deze komende veranderingen.
Wat verandert er? Van gecentraliseerd naar federatieve data
België stapt af van het traditionele model van gecentraliseerde dataverzameling. Volgens de visienota (p.4) zal de toekomst van Belgische zorgregisters gebaseerd zijn op de principes van federatieve data-uitwisseling en -verwerking.
Dit vervangt het huidige model waarbij gegevens gecentraliseerd worden in elektronische databases op één locatie.
Deze aanpak betekent dat je organisatie, in plaats van alle gegevens naar gecentraliseerde databases te sturen, de controle over je data behoudt terwijl je deze toegankelijk maakt via gestandaardiseerde protocollen. Gegevens blijven op hun oorspronkelijke locatie maar zijn beschikbaar voor geautoriseerde toegang wanneer nodig. Dit is een fundamentele verschuiving in hoe gezondheidszorgdata in heel België wordt beheerd.
De nadruk op gestructureerde data aan de bron
Een hoeksteen van deze nieuwe visie is de vereiste voor gestructureerde gegevensvastlegging direct aan de bron—waar de zorg plaatsvindt. De visienota legt aanzienlijke nadruk op het actief aanmoedigen om proactief hoogwaardige zorggegevens beschikbaar te stellen (p.5).
Nog belangrijker is dat het beleid specificeert dat gegevens in elektronische patiëntendossiers gestandaardiseerd en interoperabel moeten zijn, met toevoegingen direct in het elektronisch patiëntendossier in plaats van via ongestructureerde rapportages (p.6). Deze focus op gestructureerde data op het punt van zorg creëert zowel een uitdaging als een kans voor zorgverleners.
De visie benadrukt ook het rechtstreeks ophalen van registergegevens uit elektronische patiëntendossiers (EPD) waar mogelijk (p.5), wat de behoefte aan robuuste dataregistratiesystemen onderstreept die geïntegreerd zijn met bestaande klinische systemen.
Afstemming op de European Health Data Space
Deze visie ontwikkelt zich niet in isolatie. Ze is expliciet ontworpen om aan te sluiten bij Europese regelgevingsontwikkelingen. Het document stelt vanaf het begin (p.1) dat de visie streeft naar maximale afstemming met de European Health Data Space (EHDS)-verordening betreffende toegang tot en uitwisseling van elektronische gezondheidsgegevens voor zowel primair als secundair gebruik.
De EHDS-verordening treedt in werking op 26 maart 2027, wat zorginstellingen een duidelijke tijdlijn geeft om zich voor te bereiden op deze nieuwe vereisten. Door nu gestructureerde dataoplossingen te implementeren, kunnen organisaties ervoor zorgen dat ze niet in tijdnood komen om te voldoen wanneer de deadline nadert.
Permanente vs. tijdelijke registers
De visienota introduceert een belangrijk onderscheid tussen twee soorten registers (p.5):
- Permanente registers worden continu bijgehouden voor operationele beleidsdoeleinden. Deze worden opgezet binnen een wettelijk kader en bevatten een vooraf gedefinieerde set variabelen gericht op efficiëntie.
- Tijdelijke registers worden ad hoc gecreëerd voor wetenschappelijk onderzoek of specifieke beleidsvragen. Deze hebben doorgaans een bredere reikwijdte en worden beschikbaar gesteld aan datagebruikers op basis van een datavergunning met een beperkte tijdsduur.
Beide typen registers zullen afhankelijk zijn van hoogwaardige gestructureerde data die aan de bron worden vastgelegd, wat het belang onderstreept van het nu implementeren van robuuste oplossingen voor registratie van gegevens.
Neem voorsprong met Tiro.health
Bij Tiro.health hebben we deze richting al jaren voorzien. Onze oplossing voor gestructureerde data aan de bron voldoet reeds aan de belangrijkste vereisten die in deze visienota worden geschetst:
- Gestructureerde data aan de bron - Onze intuïtieve applicatie stelt zorgverleners in staat om gestandaardiseerde gegevens vast te leggen tijdens hun normale werkstroom
- SNOMED CT-integratie - Ingebouwde terminologieserver zorgt ervoor dat je gegevens correct gecodeerd en gestandaardiseerd zijn
- FHIR-compatibiliteit - Ons systeem gebruikt moderne standaarden die in de visienota worden genoemd
- EPD-integratie - Naadloze verbinding met je bestaande systemen
- Verminderde administratieve last - Efficiëntere documentatie die tijd bespaart en tegelijkertijd gegevens van hogere kwaliteit oplevert
Door Tiro.health nu te implementeren, los je niet alleen de documentatie-uitdagingen van vandaag op—je bereidt je ook voor op de vereisten van morgen.
De weg vooruit
In de visienota van de overheid is het duidelijk dat deze transitie geleidelijk zal verlopen. Het document stelt (p.1) dat deze visie de basis vormt voor een geleidelijke overgang naar een registerbeleid gebaseerd op federatieve gegevens op middellange termijn.
Hoewel volledige implementatie tijd kan kosten, beginnen vooruitdenkende zorginstellingen al aan deze reis. De visienota erkent specifiek lopende Data Capabilities-projecten en innovatieprojecten van de FOD Volksgezondheid die al gericht zijn op het opzetten van datanetwerken voor gestructureerde en gestandaardiseerde gegevensuitwisseling (p.8).
Deze bestaande initiatieven vormen een basis voor de bredere transformatie die in het document wordt geschetst, wat suggereert dat early adopters van gestructureerde dataoplossingen beter gepositioneerd zullen zijn voor de transitie.
FAIR-principes en datakwaliteit
De visie benadrukt het belang van FAIR-principes (Vindbaar, Toegankelijk, Interoperabel, Herbruikbaar) voor gezondheidsgegevens. Volgens het document (p.9) zullen facilitators verantwoordelijk zijn voor het handhaven van deze FAIR-principes en ervoor zorgen dat datahouders duidelijke beschrijvingen aan hun gezondheidsgegevens koppelen.
Deze focus op datakwaliteit en standaardisatie sluit perfect aan bij de aanpak van Tiro.health voor gestructureerde gegevensvastlegging, die ervoor zorgt dat informatie van begin af aan in een gestandaardiseerd, interoperabel formaat wordt vastgelegd.
Conclusie: Wees voorbereid, niet verrast
Deze visienota maakt het duidelijk—gestructureerde gegevensvastlegging aan de bron is niet slechts een nice-to-have; het wordt een wettelijke verwachting. Door Tiro.health nu te implementeren, neem je een proactieve stap richting naleving van deze aankomende vereisten.
Onze technologie bereidt je niet alleen voor op de toekomst; het levert ook onmiddellijke voordelen op in efficiëntie, datakwaliteit en klinische inzichten. De zorginstellingen die Tiro.health al gebruiken, zullen goed gepositioneerd zijn wanneer deze visienota verplichte vereisten worden.
-compressed.jpg)
